*رئوف پیشدار
استاد دانشگاه و روزنامه نگار
عکسی که ملاحظه می کنید در دهه ١٩٨٠ میلادی در جنوب لبنان و در روستای « الخیام» گرفته شده است. عکس اول منم در حال صحبت با یک خانم آواره فلسطینی و عکس دوم، همسر این خانم که در تصادفی پایش شکسته بود و در کنار او، هیاتی ایرانی!
الخیام (به عربی : الخيام و به انگلیسی Alkheyam ) یک منطقهٔ مسکونی در لبنان است که درشهرستان «مرجعیون» واقع شدهاست. الخیام نزدیک به سه کیلومتر با مرزهای فلسطین اشغالی فاصله دارد.
عکس در روزهایی گرفته شده که لبنان درگیر جنگ داخلی (به عربی : حرب أهلیة لبنانية، جنگی چند وجهی بود که از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ بطول انجامید و در حدود ۱۲۰۰۰۰ نفر تلفات بر جای گذاشت.) بود و به علاوه اسرائیل پس از شکست سنگین و هدف حمله واقع شدن مقر تفنگداران آمریکایی و فرانسوی در بیروت و ضربه های سنگینی که از جمله در بیروت خورد، و تلفات بالا، نیروهایش را از پایتخت لبنان خارج کرده بود، ولی بخش های بزرگی از جنوب را همچنان در اشغال خود داشت و نیروهای مزدور لبنانی به سرکردگی «سعد حداد - سرگرد شورشی و مزدور ارتش لبنان» نیز همراه اسرائیلی ها بودند و الخیام هم اشغال بود.
انفجار مقر تفنگداران آمریکایی و متعاقب آن مقر فرانسوی ها در بیروت در ۲۳ اکتبر سال ۱۹۸۳ اتفاق افتاد که در جریان آن ۲۴۱ نظامی آمریکایی، ۵۸ نظامی فرانسوی و ۶ غیرنظامی جان باختند. دو کامیون حامل یک هزار کیلوگرم تی ان تی وارد مقر شد و آنرا با خاک یکسان کرد. بدنبال آن ناوهای آمریکایی و فرانسوی روزها بیروت را از دریای مدیترانه گلوله باران کردندکه کشته های بسیار داشت.
بهانه ای که عکس گرفته شد، سفر یک هیات ایرانی به لبنان بود که شجاعت به خرج داد و در همان شرایط از جنوب لبنان و الخیام و زندان بدنام نزدیک به آن که سالها محل حبس و شکنجه و شهادت شمار زیادی لبنانی و فلسطینی بود. دیدن کرد. درباره این زندان بعدها خواهم نوشت.
در الخیام از جمله ملاقاتی با این زن و شوهر فلسطینی صورت گرفت. در کنار خانه یشان چند درخت ( بوته) موز و مرکبات داشتند. خانم فلسطینی با میوه ها از ما پذیرایی کرد.
از زندگی اش و چگونگی آواره شدن خود و هزاران فلسطینی گفت که صهیونیست ها با زور اسلحه آنها را از خانه یشان رانده بودند.
جاسوس های اسرائیل همه جا بودند، نیروهای مزدور مسلح لبنانی و نظامیان اشغالگر اسرائیلی هم بیخ گوش مان!
خطر آن وجود داشت که به دام بیفتیم و دردسر دیگری بعد از بازداشت دیپلماتهای ایرانی و خبرنگار ایرنا ، یادش گرامی کاظم اخوان، توسط فالانژهای لبنان شویم. کاظم اخوان(۱۳۳۸ در مشهد)، خبرنگار و عکاس خبرگزاری ایرنا بود. وی یکی از ۴ دیپلمات ربوده شده ایران در لبنان در سال ۱۳۶۱ است
به همراهان پیشنهاد کردم هدیه ای نقدی به این زن و شوهر فلسطینی بدهیم و منطقه را زودتر ترک کنیم. شرایط خاص منطقه، فراوانی جاسوس ها و امکان ردگیری اشغالگران، ما را از این کار باز داشت.
در جیبم مقداری شکلات داشتم. به خانم فلسطینی تعارف کردم. بر نداشت. اصرار کردم، باز هم برنداشت. خبرنگار ایرنا در جنوب لبنان درگوشم گفت : فکر می کند شاید شکلاتها اسرائیلی باشد، اینها کالاهای اسرائیلی را نجس می دانند. به آرامی به خانم فلسطینی گفتم :
* هذا حلال - این حلال است.
و او که انگار همچنان شک داشته باشد، گفت : شكرًا لك - متشکرم
باز تکرار کردم که حلال و پاک است و دهانم باز شد و گفتم :إنتاج الجمهورية الإسلامية - تولید جمهوری اسلامی است.
او با لبخندی که روی چهره داشت، یک شکلات برداشت و بوسید و در جیب پیراهنش گذاشت و گفت : وأحتفظ بهذه الهدية المباركة - أين هديه مبارک را نگه می دارم!
خانم فلسطینی در صحبت هایش از امام خمینی (ره) و حمایت های ایشان از آوارگان فلسطینی نیز در سالهایی که امام را عموم حتی در ایران کمتر می شناختند، گفت که ارزش آنرا دارد در آینده و در نوشتاری مستقل بیاورم.
🌺 عکس ها در کانالها و صفحاتی که امکان عکس گذاری بود، گذاشته شده است.
📄 برای مطالعه نوشته های نویسنده متمنی است لینک های زیر را دنبال کنید:
https://chat.whatsapp.com/LgEB4ZlnFKY5ohMdKOOZiO1
https://x.com/lioeLabnnjAz2HE?s=09
https://t.me/raoufpishdar
eitaa.com/raoufpishdar
https://www.facebook.com/Raoufpishdar
https://www.instagram.com/Raoufpishdar