ترديدي نيست كه حج وعمره يك مقوله فرهنگي ، يك جريان انسان ساز و يك ظرفيت عظيم در عرصه فرهنگي و معنوي است كه با آن مي توان موج فرهنگي بزرگي را در كشور به راه انداخت . در حالي كه انتظار اين است كه باور گفته شده كه نه فقط يك نظر ، كه يك يافته مسلم و قطعي است ، روز به روز بيشتر مورد توجه قرار گيرد ، متاسفانه در ماههاي اخير اتفاقاتي چند در اين حوزه رخ داد كه ازجمله منجر به كاهش و يا حذف برخي سهميه هاي مقرر در عمره شد كه باز با تاسف بسيار اين امر بيشتر متوجه جوانان و جريانهايي مانند عمره هاي دانشجويي و دانش آموزي ،زوج هاي جوان ، اساتيد دانشگاهها و امثالهم شد.
يادداشت زير در سال 1388 و به نقل از كتاب " اينجا تا خدا فاصله اي نيست " نوشته من در پايگاه اطلاع رساني حج منتشر شد - اين كتاب در شبكه اينترنت در دسترس شماست و به رايگان مي توانيد آنرا دانلود كنيد - كه امروز با توجه به انتخاب رييس جمهوري جديد كه رياست شورايعالي حج را نيز برعهده خواهد داشت ، بازخواني آن مي تواند در تصميم گيريهاي آتي و برنامه ريزيهايي كه در حوزه حج و زيارت بايد صورت گيرد ، مفيد واقع شود.
* ظرفيت بسيار عظيمي به نام عمره
عمره يك ظرفيت بسيار عظيم در عرصه فرهنگي و معنوي است . باید در نظر داشت كميت و عده بالاي زائران ، عمره و عمره گزاري مي تواند موج فرهنگي در كشور ايجاد كند.
لازمه اساسي چنين كاري ، نگاه فرهنگي عميق به اين سفر الهي و مهندسي نمودن آن ، و برنامه ريزي دقيق و جامع آن است . براي حركت در اين جهت بايد كه ابتدا در نگاه ها و اذهان مان وازه " هزينه " را از عمره برداريم و مانند هر مقوله فرهنگي – عبادي ديگر ، آنرا يك "سرمايه گذاري " و صد البته از نوع پر بازده آن بدانيم . عمره گزاري يك سرمايه گذاري فرهنگي و معنوي است و با اين نگاه هرمقدار سرمايه گذاري بيشتر ، بهره بيشتري عايد مي گردد. برخلاف نگاه هزينه اي كه هر مقدار هزينه كمتر، مورد تحسين بيشتر واقع خواهد شد.
هدف اصلي حج اصغر يا همان عمره، مسايل اخلاقي و تربيتي و معنوي است و اين مهم صورت نمي پذيرد مگر نيروي انساني كارآمد و كاردان و مستعد و دانا به علاوه امكانات مورد نياز – به موقع - در اختيار داشت و براي نيل به اين مهم ، برنامه ريزي كارشناسانه كرد.
اگر چه حج اكبر يا همان حج تمتع كه در سال در يك نوبت و با ظرفيت محدود برگزار مي شود ، عبادتي بسيار بزرگ و عظيم است ، ولي نظر به تعداد حجاج و محدود بودن آن به زماني خاص ، مي توان گفت كه درعمره به لحاظ عده بيشتر مخاطبان و طولاني تر بودن مدت آن ، موفقيت هاي بيشتري در عرصه فرهنگي مي تواند صورت پذيرد و بدست آيد ، مشروط بر آنكه همه ي نيازهاي نرم افزاي و سخت افزاري آن فراهم شود. براي رسيدن به نقطه مطلوب در برگزاري عمره ، اين عمليات بايد با اهتمام بيشتري همراه با مخاطب شناسي و نياز شناسي و آسيب شناسي پيوسته صورت گيرد و همه ي نيروهايي كه انگيزه وتوانايي كار فرهنگي دارند تحت زعامت و پرچمداري بعثه مقام معظم رهبري به عنوان نهاد متخصص و متولي امر ، بكار گرفته شوند .
پرواضح است تا زماني كه در جامعه ناهنجاري هست ، معني آن اين مي باشد كه درعرصه فرهنگي كمبود وجود داشته و دارد .
بعثه مقام معظم رهبري فعاليت هاي فرهنگي در دوره عمره را بر اساس نقشه و مهندسي فرهنگي به پيش مي برد كه شامل سه محور مي گردد .
محوراول اين نقشه فرهنگي ، ترسيم عمره ايده آل فرهنگي و محور دوم آن ، ترسيم فرهنگي عمره مشتمل بر امكانات ، تقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تنظيم سياست هاي راهبردي جهت رسيدن به مهندسي فرهنگ مي باشد ، و محور سوم پيوست فرهنگي ، و شامل دستورالعمل هايي مي باشد كه جهت جلوگيري از آثار سوء فرهنگي حركت هاي عمره در ميان عمره گزاران اعم از زائران و روحانيون ، و هدايت و ارتقاي فرهنگ عمره براي رسيدن به نقشه مهندسي فرهنگ عمره از طريق اعمال سياست هاي نقشه مهندسي فرهنگي عمره طراحي و به اجرا گذاشته شده است . هدف اين مهندسي ، رفتن به سوي عمره هاي سراسر فرهنگي است .
مطالعه و تحقيق صورت گرفته نشان مي دهد كه توفيق عمره گزاري تاثيرات بسيار عميقي در روحيه عمره گزار و بخصوص اقشار خاص جامعه مانند جوانان ،دانشجويان و دانش آموزان و تعميق اعتقادات و ايمان آنها داشته است . تحقيق به عمل آمده در ميان دانشجويان عمره گزار نشان مي دهد كه روح ها و ضمير پاك دانشجويان همواره جستجوگر ، آنها را بيش از هر زماني مشتاق كسب معارف ديني كرده است .دانشجويان و دانشگاهيان از اقشاركاملا تاثير گذار در جامعه و از نهادهاي اساسي مرجع شناخته مي شوند و بديهي است كه توجه به اين قشر و سرمايه گذاري روي آن ، بهترين پاسخ ها را خواهد داد. جوانهاي ما قلب هاي پاك و مومن و عاري از غبار دارند . قلب جوان ما مالامال ازايمان به خداوند و عشق به رسول الله (ص) و اهل بيت بزرگوار آن حضرت سلام الله اجمعين است. در سايه حج مي توان انوار الهي را در قلوب آماده و مستعد جوانان دميد . انساني كه به توحيد رسيد خود را كم نمي فروشد . دربرابر ثروت وشهرت وتوهمات سر فرود نمي آورد . او سربلند خواهد زيست و از جاودانه هاي تاريخ و كساني خواهد شد كه مسير تاريخ را عوض مي كنند.
هنر كار فرهنگي نتيجه بخش بودن ، و نتيجه آن تحول افراد است . سراسر امر حج و عمره و خدمت دهي به زائران طي آن ، كار فرهنگي است . هنر دركار، بخصوص كار فرهنگي اين است كه از امكانات مقدور به سمت بهترين بهره گيريهاي مطلوب حركت كنيم . ياد و ذكر خدا عامل بركت در همه كارها و بخصوص كار فرهنگي است . ايمان داشته باشيم اگر براي خدا حركت كنيم ، خداوند عنايت و بركتي به كارو نتيجه آن خواهد داد كه بيش ازامكانات ظاهري باشد .عنايت داشته و داريم كه " تحول در خود فرد " ، "لازمه فرهنگي بودن و كار فرهنگي كردن " است . اگر عنايت خدا را بخواهيم ، بايد قبل از تلاش براي تحول ديگران ، خود را متحول كنيم .
مقوله تحول فرهنگي و نوراني كردن ديگران ، تنها با گزينش آموزش و تلاش ممكن نيست .بلكه خودسازي فرد رابط بيش ازهمه اهميت دارد. كسي كه دل خود را با ياد خدا آباد كند ، خداوند به كارهاي پنهاني و آشكار او بركت مي دهد.
تمام
