☀️ رئوف پیشدار
استاد دانشگاه و روزنامه نگار
در هفته منتهی به جمعه ٢۵ آبانماه ١۴٠٣دو رخداد در رابطه ایران و آمریکا را شاهد بودیم که مشخصات یک تحول را دارد.
اوّل ملاقات سفیر ایران در سازمان ملل با ایلان ماسک مشاور و دستیار دونالد ترامپ و دوم آنچه تضمین رسمی ایران داير بر عدم کشتن رئيس جمهوری منتخب آمریکا خوانده شد.
ملاقات سفیر ایران در سازمان ملل و ایلان ماسک که توسط«نیویورکتایمز» افشاء شد،دوشنبه ۲۱ آبان انجام شد و گفته شده «سعید ایروانی» و ایلان ماسک درباره راههای کاهش تنشها بین تهران و واشنگتن گفتوگو کرده اند و متعاقب آن بود که گزارش شد ایران تضمین کتبی داده است که دونالد ترامپ را نخواهد کُشت.
ساعتی بعد از این خبر بود که ایرنا خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از نمایندگی ایران در سازمان ملل در پاسخ به سوال رسانههای آمریکایی پیرامون ارائه«تضمینهای کتبی مبنی بر عدم وجود برنامهای برای ترور ترامپ» نوشت : راجع به جزئیات پیامهای رسمی که میان دو کشور تبادل میشود در سطح عمومی اظهارنظر نمیکنیم/موضوع ترور شهید سلیمانی را از طریق مراجع حقوقی و قضایی دنبال میکنیم و مدیر ارتباطات ترامپ نیز در پاسخ به نیویورک تایمز گفت: "ما در مورد گزارشهای جلسات خصوصی که برگزار شده یا نشدهاند،اظهار نظر نمیکنیم."
دو مقام ایرانی که نامشان در گزارش نیویورک تایمز پنهان داشته شده، مذاکره صورت گرفته را«مثبت» و «خبری خوب» ارزیابی کردند و گفتند که ایران از ایلان ماسک خواسته تا بخشی از کسب و کار خود را به ایران بیاورد و از وزارت خزانه داری آمریکا برخی معافیتهای تحریمی را اخذ کند.
ایلان ماسک که دستیار ترامپ معرفی شده و حمایت او از رئیس جمهوری منتخب آمریکا یکی از اضلاع انتخاب او بود،اکنون هر روز تمام وقت با رئیسجمهوری منتخب است. اگر او پیامی را منتقل میکند، در واقع ترامپ است که سخن میگوید.
مقامات دولت آمریکا روز پنجشنبه ۲۴ آبانماه در رابطه با برنامه هستهای جمهوری اسلامی از ایران خواستهاند به جای گفتار و وعدهها، دست به اقدامات عملی بزنند.
این درخواست آمریکا پس از آن مطرح شد که مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری وعده داد که پیش از بازگشت ترامپ به کاخ سفید، ابهامات و شبهات در مورد صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران را رفع کند.
پزشکیان در گفتوگو با «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تهران گفته است:«آمادگی خود را برای همکاری و همگرایی با این نهاد بینالمللی (آژانس) به منظور رفع ابهامات و شبهات ادعایی درباره فعالیت صلحآمیز هستهای کشورمان اعلام میکنیم.»
تحولات اشاره شده نشان از احتمال نزدیک شدن رابطه تهران و واشنگتن به فاز دیپلماتیک دارد که اگر سیر وقایع بدرستی مدیریت شود و این موضوع به وزارت امور خارجه سپرده شود، وظیفه دیپلماتهاست که آنرا در چارچوب سیاست های کلی نظام مبتنی بر منافع ملّی به پیش ببرند.
رابطه ایران و آمریکا در مقاطعی درچهار دهه گذشته و از جمله در دور اوّل ریاست جمهوری ترامپ(۲۰ ژانویه ۲۰۱۷ تا۲۰ ژانویه ۲۰۲۱)در مرحله ای قرار گرفت که می توانست مقدمه ای برای آب شدن یخ رابطه تهران و واشنگتن باشد که بواسطه عدم مدیریت شرایط به وجود آمده و دور ساختن آن از هیجانات و دستبرد های بازیگرانی- بویژه اسرائیل و رقبای منطقه ای ایران و قدرت سایه در ایران - به سرقت رفت.
از ویژگی های اساسی علم سیاست که آن را هنر «تدبیر» مسائل نیز می خوانند، «واقعی»، و نه «آرمانی» تلقی شدن همه ی بازیگران عرصه بین الملل است. در چنین فضایی سیاست خارجی یک کشور در چارچوبی شکل می گیرد که به آن «منافع ملّی »گفته می شود.منافع ملّی ما امروز در گروی حل عزتمندانه مسائل با آمریکاست.
هم تهران و هم واشنگتن باید باور داشته باشندکه نمی توانند و نباید به سیاست گفت وگو نکردن مستقیم و بدون واسطه با نیت راسخ به حل مسائل،ادامه بدهند .
ایران ظرفیت های سیاسی، اقتصادی، امنیتی، فرهنگی و اجتماعی زیادی دارد که به آن امکان می دهد تا نقش مهمی در ثبات و تحکیم صلح و امنیت و دموکراسی در منطقه ایفا کند.آمریکا نمی تواند این پتانسیل بزرگ را در بازی های منطقه ای و حتی فرا منطقه ای خود نادیده بگیرد.
آمریکا باید باور کند که تعادل منطقه بدون حضور و ایفای نقش متناسب با وزن ژئوپولتیک ایران ممکن نیست و در مقابل ایران توجه کند که آمریکا قدرت نخست اقتصادی دنیا است، یک چهارم اقتصاد دنیا متعلق به آمریکاست و تنها ارزش اقتصادی ایالت کالیفرنیای آمریکا دو برابر کل اقتصاد ایران است و ابزارهای زیادی برای تنظیم تعاملات و روابط منطقه ای و بین المللی خود دارد.
🟡 برای مطالعه نوشته های نویسنده ،لطفا لینک های زیر را دنبال کنید.
https://chat.whatsapp.com/LgEB4ZlnFKY5ohMdKOOZiO1
https://x.com/lioeLabnnjAz2HE?s=09
https://t.me/raoufpishdar