*رئوف پیشدار
استاد دانشگاه و روزنامه نگار ٢۴ خردادماه ١۴٠٣
يکي از کارکردهاي "رسانه " در سطوح مختلف جامعه اعم از منطقه اي ، ملي وحتي فراملي ، بسيج آگانه و توام با مسووليت پذيري توده هاي مردم براي مشارکت فعال و کيفي ، در يک امر عمومي به مانند انتخابات نهادهاي جامعه است .
تبليغ يک خط فکري و يا يک نوع نگاه ، دررسانه هايي که به احزاب ، گروههاي سياسي و حتي نهادهاي مدني غيرسياسي تعلق دارند و با نشان (لوگو) مخصوص نيز منتشر و افکار خود را تبليغ مي کنند، امري طبيعي است ، اما از رسانه هايي که چنين نمايندگي را بر عهده ندارند ، حضوري فعال در عرصه اطلاع رساني روي محوري مانند انتخابات به قصد تنوير افکار عمومي به جهت بوجود آوردن فضايي که به "حق انتخاب حداکثري " ، "رقابت حداکثري " و "مشارکت حداکثري " و البته همه آنها کيفي ، بينجامد ، انتظاري حداقلي است .
علماي علم ارتباطات قائل به اين نظر هستند که رسانه به تنهايي داراي "قدرت محدود" است و قدرت اصلي از آن مردم مي باشد .تلفيق دو قدرت مخاطب و رسانه است که مي تواند زمينه هاي شناختي و ادراک عمومي را بسازد و يا حتي به کلي عوض کند. وقتي بحث وظيفه رسانه ها در جريان انتخابات و به طور خاص انتخابات پيش روي رياست جمهوري مطرح مي شود، ما در حوزه ارتباطات سياسي صحبت مي کنيم که اساسا به بحث نقش رسانه ها و اين نکات مهم مي پردازد که چگونه به مردم آگاهي بدهيم که قدرت انتخاب را بالا ببريم ، رقابت را معني دار کنيم و مردم را به شرکت درآن به قصد انتخاب اصلح تشويق نماييم .
جلب مشارکت صرفا از طريق تبليغات ممکن نيست .اين امر بسترهايي را در عرصه هاي مختلف نياز دارد که از آن جمله بوجود آوردن ظرفيت بالقوه رقابت و معنادار کردن امر انتخابات است . مردم اگر باور کنند و ايمان داشته باشند که راي آنها منشا اثر است ، و راي آنها که به صندوق انداخته مي شود ، ارزش و احترام دارد ، در انتخابات حضور پيدا مي کنند و رسانه ها مي توانند از طريق آگاهي رساني دراين خصوص سهم بگيرند.
از دیگر كاركردهاي رسانه در مقوله اي مانند انتخابات ، بسيج توده هاي مخاطب و قدرت جهت دهي است . متاسفانه درکشور ما رسانه ها عمدتا اين کارکرد را فراموش کرده اند و بيشتر جناحي عمل مي کنند. رسانه براي ايفاي نقش واقعي خود در جامعه بايد فراجناحي فکر و عمل کند.بايد توجه داشته باشيم که انتخابات يک امر عمومي و نه شخصي است و همه بايد کمک کنند تا مردم بتوانند انتخابي اصلح داشته باشند.
در بحث پيرامون نقش رسانه ها در بسيج مردم براي مشارکت فعال در يک امر سياسي - اجتماعي همچون انتخابات ، قائل بر اين هستم که " رسانه ها را مي توان به دو گروه دولتي و خصوصي تقسيم کرد، ولي درمجموع رسانه ها بايد افکار عمومي جامعه را (در انتخابات رياست جمهوري ) براي چهار سال آينده کشور آماده نمايند ."
از ديگر سو ، کارکرد رسانه ها در موضوعي چون انتخابات ، را مي توان در پوشش دادن به اولويت هاي سه ضلع مثلت درگير در آن ، يعني سياست مداران ، مردم و رسانه (با تعلقات و وابستگي هاي مختلف ) دانست که برآيند آن ، کارزار انتخابات را در منظر عمومي شکل مي دهد و در نهايت اين مردم هستند که اولويت هاي خود را با کمک ديگر اضلاع و پيش انگاره هاي خويش ، انتخاب مي کنند.
به باور علماي ارتباطات ، مهمترين وظايف رسانه ها در فصل انتخابات " اطلاع رساني دقيق " است .اطلاع رساني صحيح و دقيق و سريع ازتحولات انتخاباتي از وظايف رسانه هاست . معمولا رسانه ها وسايت هاي اطلاع رساني شيوه مشخص و هماهنگي را در ايام انتخابات پيش نمي گيرند و همين مساله باعث آن مي شود تا مردم مجبور شوند به کانال ها و منابع ديگر مراجعه کنند، که اين مساله سبب خواهد شد تا اطلاع رساني دقيق صورت نگيرد. رسانه ها گر چه هر کدام گرايش خاصي به يکي از گروهها و احزاب سياسي دارند، اما بايد نيازهاي مردم را شناسايي کنند و اطلاعات درست براي انتخاب درست ، به مردم ارايه کنند. درست است که سرعت، امر مهمي در اطلاع رساني است ، اما بايد به صحت و دقت نوشته ها نيز به همان اندازه توجه شود.اگرچه به دليل گسترش فن آوري و تعدد رسانه ها،نظارت دولت ها بر اين رکن جامعه کاهش يافته است ، اما بايد صاحبان و سياستگزاران رسانه ها ، مراقب عملکرد رسانه متبوع خود در جهت افزايش آگاهي مردم باشند. رسانه ها بايد با درک شرايط حساس جامعه التهابات را کاهش دهند، با اين وصف متاسفانه شاهد هستيم که برخي رسانه ها به جو ملتهب جامعه دامن مي زنند. اصحاب رسانه بايد با ابهام زدايي از وظايف رسانه ، به سوي واقعيت حرکت کنند.
🌺 برای مطالعه نوشته های نویسنده لطفاً لینک های زیر را دنبال کنید:
https://chat.whatsapp.com/LgEB4ZlnFKY5ohMdKOOZiO1
Http://r-pishdar.blogfa.com
https://eitaa.com/joinchat/1887896129C490688133a