*رئوف پیشدار
استاد دانشگاه - ١٩ اَمرداد ١٤٠٢
رئیس جمهوری روزخبرنگار- ١٧ اَمرداد-- امسال با این ادعا جلوی کسانی که به جشنواره ملّی رسانه ها دعوت شده بودند، قرار گرفت که : «از افتخارهای نظام اسلامی آزادی قلم و بیان است.» و «آزادی بیان و قلم را تضمین کرده‌ایم و این به برکت خون شهداست؛ آزادی‌های مشروع در کشور تضمین شده است.»
بلافاصله بعد از بیان این ادعا، خبرنگاران فهرست های بلندی از مسائل خود را در رابطه با دولت و حاکمیت طرح کردند که در مقابل با قانون و بویژه قانون اساسی، و از آن جمله بازداشت، زندان، تبعید و ممنوعیت از کار رسانه ای برای شمار قابل توجهی از فعالان رسانه‌ای بود.
این اظهارات همچنین در حالی توسط آقای رئیسی بیان شد که در اردیبهشت ماه امسال گزارش‌گران بدون مرز در رده‌بندی از وضعیت آزادی رسانه‌ها در جهان، اعلام کرد ایران در میان ۱۸۰ کشور جهان در رتبه ۱۷۷ آزادی بیان قرار گرفته است.
در پاسخ به رئیس جمهوری، رییس هیات مدیره انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران با اشاره به بازداشت بیش از یک‌صد خبرنگار پس از اعتراض‌های سراسری سال گذشته گفت: «با این دستگیری‌ها اما جریان اطلاع رسانی متوقف نمی‌شود و مثل آب مسیرش را پیدا می‌کند» و «دوران سیاه روزنامه نگاری، تمام نشده و یک‌دست سازی سیستم بیشترین فشار و تمرکزش روی بازداشت، حذف و طرد و در گزینه جدیدی، تبعید روزنامه نگاران است.»
یکی دیگر از فرازهای سخنان آقای رئیسی این ادعا بود که: «تا امروز من از هیچ خبرنگار و رسانه‌ای شکایت نکردم».
اگر چه خبری از شکایت آقای رئیسی از رسانه یا خبرنگاری منتشر نشده، اما دولت ابراهیم رئیسی و نهادهای دولتی متعدد شکایات زیادی از مطبوعات و خبرنگاران به ثبت رساندند. به طوری که در تیر ماه سال ۱۴۰۱ دادستان تهران اعلام کرد که شکایت علیه اصحاب رسانه ۵۰ درصد افزایش یافته و مجلس بابت آن به دولت تذکر داد.
انصاف‌نیوز، روزنامه اعتماد، سایت انتخاب، پایگاه خبری آفتاب و سایت رویداد ۲۴ از جمله رسانه‌هایی هستند که دولت یا نهادها و سازمان‌های وابسته به آن از آن‌ها شکایت کرده‌اند. از این رو به این ادعای ابراهیم رئیسی که از هیچ خبرنگار و رسانه‌ای شکایت نکرده نشان «گمراه‌کننده» می‌دهیم.
توجه داریم که رسانه‌های مستقل و گردش آزادانه اطلاعات یکی از ارکان اصلی دموکراسی در کشورهای توسعه یافته اند. به میزانی که جریان آزاد اطلاع رسانی ممکن باشد، شفافیت، پرسش‌گری و پاسخگویی مسئولان نیز به امری ناگزیر مبدل خواهد شد.
باید بپذیریم که صدور احکام جدید قضائی برای روزنامه‌نگاران، مانع گردش آزاد اطلاعات است و گامی علیه توسعه کشور و مبارزه با فساد قلمداد می‌شود. حکم ممنوعیت یک ساله برای فعالیت روزنامه‌نگاری آقای «بهروز بهزادی» مدیر مسئول و سردبیر روزنامه «اعتماد» که بیش از ۵۵ سال برای اعتلای روزنامه‌نگاری ایران تلاش کرده است، و حکم باورنکردنی تبعید برای خانم« مرضیه محمودی» سردبیر «تجارت نیوز» در روزهای اخیر، فعالان رسانه‌ای و مدنی را نگران کرده است. صدور این احکام نافی هر ادعایی در مورد مبارزه با فساد، حمایت از فعالیت‌های قانونی رسانه‌ای و ایجاد امنیت برای روزنامه‌نگاران است.
در جوامع دموکراتیک که رسانه ها پاسبان قانون هستند و حقوق عمومی را نگهبانی می کنند، رسانه ها چشم و گوش و امید مردم اند. بر کارکرد دولت ها / حاکمیت ها در همه ی امور از جمله حقوق و آزادی های مصرحه در قوانین نظارت دارند. دولت ها بنا بر اصل آزادی کار رسانه ها، اجازه محدود کردن فعالیت آن‌ها را به جز به حکم قانون ندارند. در همه حال توجه خواهد شد که این رسانه ها هستند که باید ناظر بر کار دولت ها (قدرت) باشند، نه دولت ها ناظر بر رسانه ها!
رسانه آزاد و قدرتمند ناظر سلامت جامعه است. دیده بانی قوی که به اعتبار نمایندگی افکار عمومی، پاسبان و چشم بیدار، ناظر مردم بر همه ی امور بویژه نزد قدرت است.
رسانه ی مستقل، زبان مردم است و در عین حال واسط و رابط صادق میان دولت و ملت است . رسانه مستقل از آنجایی که وامدار دولت و حکومت نیست و منفعتی از قِبَل ارتباط با دولت ها ندارد، لذا ناظری اصلاح گر است که در صورت فهم قدرت، می تواند بازویی امین برای آن از جمله در جهت سلامت جامعه و ارکان آن باشد.
رسانه آزاد و مستقل در مقام یک نهاد مدنی عمل می کند، پرسشگر است
و نقش ویژه ای در امنیت و پیشرفت و توسعه یک کشور و رفع تهدیدات ایفاء می کند و در همان حال مانع از انباشت مطالبات بدون پاسخ مردم در لایه های اجتماع ، و تبدیل آن به یک تهدید و شورش اجتماعی می شود.
یک قدرت فهیم و مقتدر، مجاری اطلاع رسانی و تحلیل امور جامعه را مسدود نمی کند، چون می داند رسانه مستقل صادق است و تصویری درست و آئينه وار از جامعه در همه ی ابعاد آن نشان می دهد.
قدرت بی اطلاع، غافل و بی اعتناء به افکار عمومی ابتدا مشروعيت خودش را از دست می دهد و یک روز نیز ناچار خواهد بود برای حفظ خودش در مقابل مردم بایستد.
قانون اساسی، مجلس، احزاب و رسانه ، چهار رکن دموکراسی اند. و به همین دلیل، نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان برای علت و لزوم حضور رسانه‌ها به کار می‌رود. در حقیقت با استناد به همین مفهوم است که در همه جای دنیا، همه ی رسانه‌های بین المللی، ملی و محلی اعتبار ویژه کسب می‌کنند و خبرنگاران و روزنامه نگاران نیز با استناد به همین گزاره از رأس تا ذیل نهادهای حاکمیتی را ملزم به پاسخگویی می‌دانند. آزاد و مستقل در مقام یک نهاد مدنی عمل می کند، پرسشگر است
و نقش ویژه ای در امنیت و پیشرفت و توسعه یک کشور و رفع تهدیدات ایفاء می کند و در همان حال مانع از انباشت مطالبات بدون پاسخ مردم در لایه های اجتماع ، و تبدیل آن به یک تهدید و شورش اجتماعی می شود.
یک قدرت فهیم و مقتدر، مجاری اطلاع رسانی و تحلیل امور جامعه را مسدود نمی کند، چون می داند رسانه مستقل صادق است و تصویری درست و آئينه وار از جامعه در همه ی ابعاد آن نشان می دهد.
قدرت بی اطلاع، غافل و بی اعتناء به افکار عمومی ابتدا مشروعيت خودش را از دست می دهد و یک روز نیز ناچار خواهد بود برای حفظ خودش در مقابل مردم بایستد.
قانون اساسی، مجلس، احزاب و رسانه ، چهار رکن دموکراسی اند. و به همین دلیل، نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان برای علت و لزوم حضور رسانه‌ها به کار می‌رود. در حقیقت با استناد به همین مفهوم است که در همه جای دنیا، همه ی رسانه‌های بین المللی، ملی و محلی اعتبار ویژه کسب می‌کنند و خبرنگاران و روزنامه نگاران نیز با استناد به همین گزاره از رأس تا ذیل نهادهای حاکمیتی را ملزم به پاسخگویی می‌دانند.
